De bouw krijgt er straks een veiligheidscoördinator bij. Waarom ook alweer?

De bouw kent al omgevingsmanagers, veiligheidskundigen en veiligheid- en gezondheidscoördinatoren (V&G-coördinator). En als de Omgevingswet wordt ingevoerd, komt er nóg een rol bij: de veiligheidscoördinator directe omgeving. 5 vragen over deze nieuwe rol. (artikel Cobouw)

1 Waarom komt er een nieuwe veiligheidscoördinator?

Met de invoer van een veiligheidscoördinator directe omgeving wil het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) invulling geven aan aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV). Die kwamen er vooral door een kraanongeval in 2015 in Alphen aan den Rijn. Twee hijskranen vielen om bij hijswerkzaamheden rond de Koningin Julianabrug. De kranen kwamen terecht op naastgelegen woningen en winkels. Wonderbaarlijk genoeg vielen er geen slachtoffers.

In het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl, een van de vier algemene maatregelen van bestuur onder de Omgevingswet), de voorziene opvolger van het Bouwbesluit, heeft het ministerie “bepalingen” opgenomen om de veiligheid bij bouw- en sloopwerkzaamheden beter te borgen. Ook zijn volgens het ministerie de rollen en de verantwoordelijke partijen daarmee verduidelijkt. “Op grond van het Bbl is nu voor de uitvoeringsfase ook een coördinator nodig, namelijk de veiligheidscoördinator directe omgeving”, zo schrijft het ministerie in een infoblad over de nieuwe rol.

Bepalingen over omgevingsveiligheid zijn nu nog maar beperkt uitgewerkt, vertelt Henk van Vulpen, expert op het gebied van veiligheid bij het Rijksvastgoedbedrijf en projectleider ViA bij de Governance Code Veiligheid in de Bouw. Het valt sowieso buiten het Arbobesluit. Dat is ook logisch: de arbowet richt zich vooral op de relatie tussen werkgever en werknemer. De omgeving valt daar dus niet onder. Die regels worden vastgelegd in bouwregelgeving, in dit geval het Bouwbesluit en straks in het Bbl.

In het Bouwbesluit is omgevingsveiligheid nu een vrij abstract onderdeel, vindt Van Vulpen. In het Bbl is dat een taak voor de nieuwe veiligheidscoördinator en is ook de initiatiefnemer van een bouwwerk verplicht na te denken over omgevingsveiligheid.

2 Wat houdt de nieuwe rol precies in?

De veiligheidscoördinator directe omgeving is verantwoordelijk voor veiligheid en gezondheid in de directe omgeving van de bouwplaats tijdens de uitvoeringsfase. Dat geldt zowel voor bouw- als sloopwerkzaamheden. Het belangrijkste verschil met de V&G-coördinator uitvoeringsfase is dat die zich voornamelijk richt op de veiligheid van werknemers en eventuele derden óp de bouwplaats.

Voor een veilige omgeving buiten de bouwplaats, moet je in essentie
hetzelfde doen als binnen het hek

3 Is zo’n extra veiligheidscoördinator wel nodig?

Dat er meer aandacht komt voor omgevingsveiligheid is wat Max Oostendorp (senior adviseur bij Aboma) betreft niet verkeerd. “Omgevingsveiligheid is vaak een ondergeschoven kindje.”

4. Wanneer is dan die invoering?

Dat zal pas zijn als ook de Omgevingswet wordt ingevoerd en daarmee ook het Bbl. Die voorlopige datum ligt nu op 1 juli 2023.

5 Gaat dit de bouw uiteindelijk veiliger maken?

“Met regels zelf verandert er nog niks”, vindt Van Vulpen. “Dat gebeurt pas als opdrachtgevers en opdrachtnemers er samen mee aan de slag gaan.” En dan wel in een uniforme aanpak, benadrukt hij. Ook opleiders en adviesbureaus spelen daarin een rol.

Oostendorp ziet ook voordelen in de nieuwe rol, zoals de stok achter de deur die de verplichte risicomatrix biedt. Het valt of staat wel met de deskundigheid van de coördinatoren, zowel die van de V&G- als nieuwe veiligheidscoördinator.

Lees het complete artikel en de volledige antwoorden in Cobouw