Zelfregulering werkt niet vanzelf

Zelfregulering werkt niet vanzelf, dat blijkt uit het onderzoek van De Beleidsonderzoekers in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Zelfregulering houdt in dat maatschappelijke partijen zelf verantwoordelijkheid nemen voor het concretiseren, aanvullen, uitvoeren en/of handhaven van Arboregelgeving. Zelfregulering vereist continu onderhoud en aandacht van alle betrokken partijen om effectief te blijven. Een waardering voor de diverse initiatieven is op zijn plaats, maar zelfregulering werkt onvoldoende om te verwachten dat dit leidt tot voldoende naleving van de Arbowet.

De Governance Code Veiligheid in de Bouw GCVB werkte mee aan dit onderzoek als een van de belangrijke gedragscodes in de bouw. Ook certificeringen als de Safety Culture Ladder (SCL) en VCA/VCO en de gedragcode Governance Code Veilige Energienetten worden in dit onderzoek behandeld.

"We zien dat diverse zelfreguleringsinstrumenten werkgevers stimuleren of ondersteunen om hun aanpak te verbeteren. Een regelmatige check door iemand van buiten het bedrijf helpt daarbij om aandacht voor gezondheid en veiligheid in de organisatie te houden. En eisen die opdrachtgevers stellen op het gebied van gezondheid en veiligheid zijn in veel gevallen een prikkel om aan te sluiten bij certificeringen of gedragscodes. Een positieve waardering van deze instrumenten is op zijn plaats, zonder te verwachten dat deze afdoende zijn voor een goede naleving van de Arboregelgeving. Dat komt onder andere doordat de huidige instrumenten voor zelfregulering onvoldoende controlerende mechanismen in zich hebben. De betrokken (branche)organisaties zien daar voor zichzelf ook geen grote rol. Daarom blijft, naast de initiatieven voor zelfregulering, handhaving door de Nederlandse Arbeidsinspectie van belang.

Het onderzoek laat zien dat er goede voorbeelden zijn van gedragscodes, certificeringen en instrumenten voor zelfregulering. 

Lees het complete onderzoek onderzoek over zelfregulering en horizontaal toezicht in het kader van Arbo, via de site van de beleidsonderzoekers.