'Iedereen elke dag veilig thuis' - Rijkswaterstaat

Een veilig, leefbaar en bereikbaar Nederland, dat is waar Rijkswaterstaat voor staat. De uitvoeringsorganisatie van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is verantwoordelijk voor het beheer en de ontwikkeling van rijkswegen, - vaarwegen en -wateren. Hoe draagt ViA bij aan de ambitie ‘Iedereen elke dag veilig thuis’? Daar vertellen Hans Dussel, Directeur Inkoop & Contractmanagement bij Grote Projecten & Onderhoud en Rob Willems, Directeur Techniek & Technisch Management bij Programma’s, Projecten & Onderhoud meer over in een interview in de GCVB Nieuwsbrief ViA. 

Rijkswaterstaat is één van de ondertekenaars van de GCVB. Waarin zit voor jullie de meerwaarde daarvan?

Rob vertelt: ‘De GVCB is een mooi vehikel waarop opdrachtnemers en opdrachtgevers met elkaar het gesprek aangaan om de veiligheidscultuur te verbeteren, en ook hierin van elkaar te leren. Bovendien doet het echt iets als je commitment naar elkaar uitspreekt. Ik vind het mooi dat het niet belerend is en dat de focus écht ligt op het leren van elkaar.  Dus wat heb jij meegemaakt, hoe doe jij dat, en wat betekent dat voor mij? Dat lerende aspect zit er heel erg in.’

Rijkwaterstaat heeft vorig jaar de stap van Trede 2 naar Trede 3 op de veiligheidscultuurladder gemaakt, hoe hebben jullie dat gedaan?

Hans: ‘We hebben veel geïnvesteerd in veiligheid, door in te zetten op leiderschap, opleidingen en actief het gesprek over veiligheid met elkaar aan te gaan. Daardoor zien we dat naast de collega’s op de projecten buiten,  ook kantoormedewerkers steeds meer beseffen dat zij een rol hebben in veiligheid: “Veiligheid is van iedereen.”’

Hoe helpt ViA jullie bij het borgen van veiligheid?

‘ViA gaat niet om het ‘scoren’ van de treden; het gaat over het nemen van verantwoordelijkheid door zowel opdrachtgever als opdrachtnemer. Concurreren op veiligheid door hierop te besparen moet dus niet mogelijk zijn. Dat is de ambitie die ik als inkoopdirecteur neerleg. En daar ben ik ook op aanspreekbaar voor marktpartijen’, zegt Hans. ‘ViA helpt ons dus om het juiste gesprek met elkaar te voeren over de benodigde maatregelen, zonder dat marktpartijen bang hoeven te zijn dat het een negatief effect heeft op hun concurrentiepositie.’

Rob vult aan: ‘Als we vroeger het gesprek over veiligheid voerden, was dat vaak één dag voor het uitvoeren van de werkzaamheden. Door ViA wordt het gesprek op een veel eerder moment geopend. En dat is nodig, want juist in de eerste fase wil je het gesprek hebben over of bijvoorbeeld duikers echt nodig zijn, of dat er betere – veiligere - alternatieven zijn.’

Wat zijn uitdagingen op het gebied van veiligheid waar jullie tegenaan lopen?

Rob: ‘We moeten ervoor waken dat we niet iets onmogelijks aan de markt vragen, en dus als opdrachtgever ons nog beter vergewissen welke vragen wij aan hen stellen. Sturen wij niet onbewust op bepaalde maatregelen, zoals de inzet van duikers, terwijl de markt misschien wel veiligere alternatieven heeft? We moeten leren naar veiligheid te kijken vanuit wat nou écht de bedoeling is, en niet alleen de regels van CROW afvinken. En leren hoe het gesprek te voeren langs de lijn van de arbeidshygiënische strategie. Dat hoort naar mijn idee bij de groei naar Trede 4.’

Hans vult aan: ‘Daar hoort ook een sociaal veilig klimaat bij. Te vaak hoor ik nog dat mensen niet durven in te grijpen in een onveilige situatie, omdat ze daarmee denken hun boekje te buiten te gaan. En ingrijpen in een onveilige situatie zou altijd boven de regel moeten gaan. Er blijft dus werk aan de winkel voor Rob en mij om ervoor te zorgen dat mensen wel ingrijpen.’

Vanaf 1 juli 2026 wordt certificering op Trede 3 vanuit ViA een standaard eis in de aanbestedingen. Hoe werken jullie daar naartoe?

‘We hebben een mooie ambitie op veiligheid en willen samen met de markt stappen maken’, vertelt Rob. ‘Tegelijkertijd begrijpen we ook dat partijen ruimte nodig hebben om op Trede 3 te komen. Daarom is het belangrijk dat we nu richting geven, zodat iedereen tijd heeft om door te groeien. Het helpt daarbij om elkaar op te zoeken. Als ik bijvoorbeeld bij TenneT, Vitens of Schiphol kom, dan ben ik in positieve zin onder de indruk. Het inspireren en delen van ervaringen met elkaar, dat gun ik iedereen!’

Lees meer over Veiligheid in Aanbesteding (ViA) en SCL

Lees de Nieuwsbrief ViA van juni 2025

Meer berichten over ViA