Samen bouwen aan een veilige en lerende bouwsector

Veiligheid in de bouw is geen vanzelfsprekendheid. Incidenten zoals de instorting van het dak van het AZ-stadion en het parkeergebouw van Eindhoven Airport benadrukken de noodzaak van verandering.

De Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) werkt daarom (binnen het Programma veiligheid in de bouw) aan structurele verbeteringen die naast veilig werken ook het leren centraal stellen.

Het Individueel Leer- en Ontwikkelplatform

Een van de speerpunten is het Individueel Leer- en Ontwikkelplatform (i-LOP). Dit platform biedt bouwprofessionals toegang tot hun gepersonaliseerde veiligheidsinformatie, certificaten en tools om risico’s te melden. Met pilots zoals op het project IJsselbruggen A12 wordt i-LOP getest om te zorgen dat het goed aansluit op de behoeften van de bouwprofessionals in de sector Bouw en Techniek.

Aanbevelingen voor een cultuurverandering

Maar veiligheid is meer dan tools en systemen: het vraagt om een fundamentele cultuurverandering op houding en gedrag. Uit een recent rapport van de Werkgroep Versterken Lerend Vermogen blijkt dat de sector te vaak het werk uitvoert vanuit een schuldcultuur in plaats van een leercultuur. Bedrijven richten zich op het vermijden van verantwoordelijkheid, terwijl juist reflectie en samenwerking nodig zijn om de werkplek qua veiligheid te verbeteren.

Om dit te doorbreken, stelt de werkgroep vier concrete aanbevelingen voor:

1. Het is essentieel om als sector uit te dragen waarom veilig werken en het leren en ontwikkelen zo belangrijk is zijn. Dit helpt niet alleen bij het voorkomen van ongevallen, maar draagt ook bij aan werkplezier en een sterkere reputatie.

2. De sector moet gaan werken met een heldere structuur, zoals het ‘Stroomschema Versterken Lerend Vermogen’. Dit model helpt kennis beter te benutten op project-, organisatie- en sectorniveau. Het laat zien hoe ervaringen van de werkvloer kunnen worden vertaald naar bruikbare inzichten en eventuele praktische verbeteringen.

3. Creëren een open en stimulerende houding binnen de cultuur. Leren en persoonlijke ontwikkeling kunnen alleen plaatsvinden in een omgeving waar bouwprofessionals zich veilig voelen om fouten te bespreken en elkaar aan te spreken op houding en gedrag. Dit vraagt om sterk leiderschap, discipline en een focus op kennisdeling.

4. De werkgroep pleit voor de oprichting van een Veiligheidsplatform. Dit platform moet meldingen van ongevallen en incidenten verzamelen, analyseren en omzetten in sectorbrede verbeteringen. De ervaringen van organisaties zoals ProRail laten zien dat een meldpunt succesvol kan zijn als meldingen laagdrempelig zijn en er actief terugkoppeling wordt gegeven.

De weg naar een veiliger bouwklimaat vraagt tijd, investeringen en de wil om samen te werken. Met het initiatief i-LOP, een Veiligheidsplatform en een focus op leren en ontwikkelen zet de sector een belangrijke stap vooruit. Samen bouwen we niet alleen aan veilige bouwwerken, maar ook aan een sector waarin iedereen verantwoordelijkheid neemt voor een betere en gezonde toekomst.

Meer berichten over Programma veiligheid in de bouw - Versterken lerend vermogen