‘Veiligheid op één’ zegt John Voppen - CEO ProRail

'ProRail heeft als een van de grootste publieke opdrachtgevers van Nederland veiligheid hoog in het vaandel staan. Veiligheid is een belangrijk resultaatgebied. Daarom heeft veiligheid een centrale plaats gekregen in onze missie. In het jaarplan verbinden wij daar concrete acties aan.

Veiligheid is allesbehalve vanzelfsprekend, veiligheid moeten we iedere dag weer waarmaken. Iedereen binnen ProRail moet nóg actiever en bewuster stil staan bij veiligheid. ​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​Om duidelijk te maken wat er elke dag van elke ProRailmedewerker op het gebied van veiligheid wordt verwacht hebben we als RvB en de Executive Comittee onlangs onze handtekening gezet onder de ProRail Veiligheidsverklaring.

Veiligheidsladder voor de hele keten

Het spoor is bovengemiddeld veilig en voldoet aan alle wet- en regelgeving. Maar het kan altijd veiliger, beter. Door intensiever gebruik van het spoor, het sneller laten rijden van treinen en de groei van goederenvervoer moeten we steeds sneller en efficiënter werken en tegelijkertijd het veiligheidsniveau hooghouden. Om leveranciers én aannemers meer te laten nadenken over veiligheid en de rol van menselijk handelen daarbij, hebben we een aantal jaren geleden de Veiligheidsladder, nu de Safety Culture Ladder (SCL) ontwikkeld. Dat is inmiddels een succesvol landelijk instrument, dat uitgaat van een ketenaanpak. 

Grondhouding

Alle spelers in de keten moeten zich verantwoordelijk voelen voor het geheel en samen de problemen willen oplossen. ProRail is onderdeel van die keten, voelt zich verantwoordelijk en zoekt samen met de spoorpartners actief naar verbetermogelijkheden. Door elkaar feedback te geven en door in gesprek te gaan over bijvoorbeeld incidenten die hebben plaatsgevonden. Het gaat er uiteindelijk om dat de hele spoorsector, op de werkvloer en in het management, tot in de haarvaten gericht is op veiligheid.

Jaarlijkse audit op veiligheid

Ook ProRail laat zichzelf elk jaar auditeren. Momenteel staat ProRail op trede drie van de SCL, een berekende veiligheidscultuur. Dit betekent dat ProRail de juiste veiligheidssystemen heeft, dat veiligheid geborgd is in de organisatie en dat ProRail zich houdt aan veiligheidsprocedures en -werkwijzen. Ik vind dat niet genoeg en wil klimmen naar minimaal trede vier, een proactieve veiligheidscultuur. Daarin is ProRail bewust bezig om de veiligheid te vergroten, in niet alleen in de eigen organisatie maar ook samen met de ketenpartners. 

Veiligheid onderdeel in elke aanbesteding

ProRail maakt stappen om veiligheid echt in de eigen genen en die van de opdrachtnemers te krijgen. De SCL is daarbij een belangrijk hulpmiddel om te innoveren en onderscheidend te zijn op het gebied van veiligheid.

Zo kijkt ProRail bij elke aanbesteding in hoeverre en in welke mate veiligheid relevant is en hoe we dat mee kunnen nemen in de marktbenadering. In de contracten zijn met name de harde zaken rondom veiligheid geregeld, zoals certificering en standaardverwijzing naar wet- en regelgeving en brancherichtlijnen zoals die vanuit railAlert zijn opgesteld. Wat ProRail met de Veiligheidsladder extra toe wil voegen is de integrale veiligheid, dus ook beveiliging, sociale veiligheid, beveiliging persoonsgegevens, enzovoort. Zo creëert ProRail het bewustzijn dat veiligheid zit in alles wat iemand doet.

Het is ook belangrijk dat wij elkaar – opdrachtgever en opdrachtnemers - aanspreken op een proactieve veiligheidshouding. Bijvoorbeeld als opdrachtnemers vinden dat een buitendienststelling te krap is, moeten zij dit aangeven en de dialoog daarover met ProRail aangaan. ProRail moet hiervoor openstaan. Dat geldt ook als er te veel werk wordt toegevoegd om maar zoveel mogelijk te kunnen uitvoeren tijdens een buitendienststelling. We verwachten een proactieve meedenk houding. Veiligheid is van ons allemaal.

Veiligheidsladder overbodig maken

Inmiddels zitten nagenoeg alle grotere bedrijven in de spoorbranche op trede drie of vier van de SCL. Dat wil ProRail graag vasthouden. Als straks iedereen op trede vier of vijf zit, wordt het minder zinvol om de ladder te gebruiken als stimuleringsinstrument. We schakelen daarom nu voor een deel van onze opdrachtnemers over op een minimumvereiste; zij moeten minimaal op een bepaalde trede van de ladder staan om aan de verwerving van opdrachten deel te kunnen nemen.'

Lees de complete nieuwsbrief ViA-november 2022

Lees meer over Veiligheid in Aanbesteding (ViA)

Meer berichten over ViA