Veiligheidsladder effectief? Wel als het diep doordringt in de keten (Cobouw)

Gaat de ‘Veiligheidsladder’ de bouw echt veranderen? Telt de bouw straks minder ongevallen? De initiatiefnemers zijn enthousiast, al zal het best lastig worden om een eenduidige cultuur te realiseren met de nieuwe aanbestedingsmaatregel. ''Het is een transformatie waar geduld voor nodig is. Het is een weg van de lange adem, maar ik ga er vol voor.''(artikel Cobouw)

Opdrachtgevers, hoofdaannemers, onderaannemers, architecten- en ingenieursbureaus. Iedereen moet mee. De ondertekenaars van de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) hanteren sinds begin dit jaar Veiligheid in Aanbestedingen (ViA). In tenders van opdrachtgevers wordt nu om Trede 2 op de Safety Culture Ladder (SCL) gevraagd, de ‘Veiligheidsladder’.  

Kwetsbaar opstellen

Het had wat voeten in de aarde. De GCVB spart al sinds 2017 met ViA, maar corona gooide roet in het eten. Maar de ondertekenaars van de GCVB zijn enthousiast over de ‘Ladder’ die sinds enkele maanden in werking is, zo blijkt uit gesprekken. Want richtlijnen en regels genoeg over veiligheid; de Veiligheidsladder moet daar echt een aanvulling op zijn. Die gaat vooral over veiligheid en gedrag, én de bewustwording over veiligheid.

“We doorbreken dat je in de bouw stoer moet zijn”, zegt Heijmans-topman Ton Hillen. “Je moet je juist kwetsbaar durven opstellen. Zorg dat je veilig werkt. Voor ons als werkgevers is het enorm van belang dat iedereen elke avond veilig thuiskomt.” 

Certificering opdrachtgevers

Daarnaast wil de GCVB een gelijk speelveld creëren door in aanbestedingen naar veiligheid te vragen. Geen concurrentie op veiligheid. “Veiligheid kost ook geld, zo eerlijk moet je zijn”, zegt Hillen. “Daarom is een level playing field belangrijk.” 

‘Nieuw’ is dat opdrachtgevers er sterk bij worden betrokken door ViA: ook zij moeten zich certificeren. Terecht, vinden de GCVB-partijen waaronder ook het Rijksvastgoedbedrijf en Rijkswaterstaat. De opdrachtgever bepaalt immers de randvoorwaarden van een project. 

De GCVB ziet gelukkig dat steeds meer opdrachtgevers zich aansluiten bij ViA. Zo gaat de gemeente Amsterdam meedoen en ook de waterschappen sluiten zich aan. Die olievlek creëren kost wel energie en tijd, zegt Dura Vermeer-topman Job Dura. “Maar ik denk dat dit echt een onomkeerbare weg is.” 

Meer meldingen

De ondertekenaars zijn al wat langer gecertificeerd op de ladder en zien al wel verandering.  Zowel Dura Vermeer als Heijmans zag een daling van het aantal ongevallen binnen het bedrijf. Daarnaast is het aantal meldingen over onveilige situaties juist wel hoger. In de veiligheidscultuur ziet Hillen dus een duidelijke kentering. “Het betekent dat mensen ermee bezig zijn en er ook voor aanspreekbaar zijn.” 

Roger Mol (directeur bij het Rijksvastgoedbedrijf) en Bob Demoet (hoofdingenieur-directeur bij Rijkswaterstaat) wijzen ook op de handige aanbevelingen bij de audits. Zo bleek bij beide organisaties dat veiligheid in voortgangsgesprekken van projecten niet expliciet genoeg werd benoemd.

“Als wij zeggen: ‘veiligheid staat voorop’, dan moet het ook continu een actief onderdeel van het gesprek zijn”, zegt Demoet. “En dat was het niet altijd.” 

Achteraf positief

Volgens Bouwend Nederland wordt er in de sector nogal uiteenlopend naar ViA gekeken. Sommige leden zijn nog niet met de veiligheidsladder begonnen en zijn nog sceptisch. Anderen zijn al wel begonnen, maar zeggen dat het ze nog niet veel heeft gebracht.

“De meerderheid zegt dat ze het een waardevol instrument vindt dat veel goede gesprekken heeft opgeleverd door de hele organisatie heen”, laat Niels Wensing van Bouwend Nederland weten. “Ofwel: achteraf zijn de reacties overwegend positief.”  

Daarnaast denkt Bouwend Nederland zelf ook dat de Veiligheidsladder de bouw veiliger gaat maken. Wel ziet de brancheverenging dat de kosten en tijd voor de certificering nog als een hobbel worden beleefd. Al zou je de kosten wellicht terugverdienen door de faalkosten te verminderen.  

Lees het complete artikel over de Veiligheidsladder en ViA in Cobouw

Lees meer over Veiligheid in Aanbesteding (ViA) en en actuele berichten ViA

Bedrijven over ViA in hun organisatie (casestudies)

#ViA #SCL #Heijmans #Rijksvastgoedbedrijf #Rijkswaterstaat #DuraVermeer #Cobouw #GCVB #Veiligheid #aanbesteding #BouwendNederland

Meer berichten over ViA