Grote bouwers gaan GPI verplichten

De Generieke Poort Instructie (GPI), een basisveiligheidsinstructie voor op de bouwplaats, wordt vanaf april 2019 verplicht gesteld door 14 grote bedrijven in de bouw en techniek. De doelstelling? Meer bewustwording van veilig werken bij medewerkers, onderaannemers en zzp’ers. Iedereen moet elke 12 maanden de instructie invullen om op hun bouwplaatsen te worden toegelaten (artikel Aannemervak.nl door Ton Verheijen) 

Er is geen ontkomen aan. AKD, Ballast Nedam, BAM, Dura Vermeer, Heijmans, KIVI, de rijksvastgoedbedrijven, ProRail, Rijkswaterstaat, Strukton, TBI, Unica, Volker Wessels en acta Safety Professionals hebben het heft in handen genomen. Iedereen die bij hen in dienst is, of als onderaannemer of zzp’er voor hen werkt, moet vanaf april 2019 een GPI kunnen laten zien. De Generieke Poort Instructie zal tot meer veiligheid op de bouwplaats leiden.

Initiatiefnemer is Willem Schunselaar Paap, directeur en oprichter van acta Safety Professionals, een bureau gespecialiseerd in veiligheid. Schunselaar Paap, tevens voorzitter van de stuurgroep GPI, over zijn initiatief: “Ik zag dat er steeds weer discussies ontstonden tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers over veiligheid en over de vraag wie wat moest betalen. Ze bleven maar naar elkaar wijzen. Dat stoorde me. We willen toch allemaal dat die kerels ’s avonds gezond weer thuis komen?” 

Veiligheid is in ieders belang, bedoelt Schunselaar Paap. Maar de praktijk is weerbarstig. Grote bouwers hebben allemaal hun eigen veiligheidsprogramma’s. Doordat de eensgezindheid op de bouwplaats ontbreekt, gaat er veel tijd verloren. Dat probleem moet toch in de keten kunnen worden opgelost? Schunselaar Paap zag mogelijkheden: “Dus heb ik destijds een aantal ondernemers uitgenodigd om te kijken of dit beter kon. Er ontstond gehoor. Nou, als grote bedrijven het oppakken, gaan de kleinere vanzelf mee. Vanaf april 2019 wordt de GPI verplicht en gaan de genoemde bedrijven handhaven.”

Centraal register

Het verhaal is helder: één centraal veiligheidscertificaat voor iedereen. Schunselaar Paap verwacht niets minder dan massale ‘intekening’. Hij denkt dat eind 2019 zo’n 80.000 werknemers een van de drie instructies -GPI Infra, GPI B&U of GPI Installatie- hebben ingevuld op www.gpi.nu.

Hoe voortvarend dit ook allemaal klinkt, de aanloop was er een van lange adem. Al in 2012 voerde Schunselaar Paap de eerste gesprekken. Daaruit ontstond de Governance Code Veiligheid in de Bouw. De genoemde 14 bedrijven ondertekenden deze code in januari 2014. De stuurgroep GPI ontstond in 2017 vanuit de Stichting Samenwerken Voor Veiligheid (SSVV), waar ook de VCA onder valt. De totstandkoming van de GPI duurde volgens nog anderhalf jaar. Met de verplichting in april 2019 is het ei eindelijk gelegd.  

Doelstelling is “meer bewustwording” op de bouwplaats als het om veilig werken gaat. De veiligheidsinstructie op www.gpi.nu moet bouwvakkers meer inzicht geven op zeven aandachtsgebieden. De instructievideo start met een gesprek met een bouwvakker die last heeft van zijn enkel door een ongeluk op de bouwplaats. Aansluitend wordt het een en ander uitgelegd over veiligheid. De instructie wordt afgesloten met een toets. De deelnemer ontvangt vervolgens een certificaat en wordt opgenomen in een centraal openbaar register, dat nageslagen kan worden bij controle. Op de bouwlocatie kan worden vastgesteld of de betreffende persoon een GPI heeft… of niet.

Aanvulling op VCA

Ronald Velsink is QHSE-manager bij Unica, dat de intentieverklaring heeft ondertekend. Waarom vindt Velsink de GPI een goed initiatief? “Nou, in de praktijk hebben wij te maken met allerlei verschillende poortinstructies op verschillende projecten. Dat is onhandig. Straks hebben we één algemene instructie die door alle partijen wordt ondersteund. We kunnen sneller schakelen op de bouw. En we dringen gevaarlijke situaties terug doordat er meer bewustwording ontstaat. Dit verhaal komt namelijk elke 12 maanden terug en is eenduidig. Het VCA-diploma haal je eens in de tien jaar, een te lange periode om echt te beklijven.”

Velsink ziet veel zorgvuldigheid op de bouw, maar ook veel slordigheid, en nogal wat werknemers die het met veiligheid niet altijd zo nauw nemen. Velsink: “Er gebeuren gewoon te veel ongelukken, dat weten we allemaal. Unica werkt veel met onderaannemers, inleners en zzp’ers. Die zijn vaak volledig gericht op het werk zelf, waardoor veiligheidsaspecten op de achtergrond kunnen raken. Als een zzp’er van de trap valt, heeft die een groot probleem. Er is geen organisatie die in de bres springt. Dus ook zzp’ers krijgen voortaan deze instructies. Dat is een flinke stap vooruit.”

De GPI wordt verplicht gesteld op alle werklocatie waar de bedrijven werken die de code hebben ondertekend. De implementatie is inmiddels begonnen en toeleveranciers van de 14 genoemde ondertekenaars hebben een brief gekregen (of gaan die binnenkort krijgen) met het verzoek de GPI te doorlopen. Daarmee zullen de meeste poortinstructie vervallen (of worden ingezet voor specifieke aandachtspunten zoals werken op hoogte). Met deze GPI gaan bouwvakkers vlotter ‘door de poort’.

Alweer een certificaat?

Als aandachtsvelden in de actuele GPI noemt Schunselaar Paap “jezelf legitimeren, omgaan met calamiteiten, elkaar aanspreken op veiligheid en dragen van de juiste pbm’s”. Overigens kunnen die aandachtsvelden veranderen. Dat zit zo. De genoemde bedrijven monitoren ongevallen en bijna-ongevallen en zien trends ontstaan. Wat in 2019 aandacht vergt, kan in 2020 naar de achtergrond verschuiven. Terwijl nieuwe ontwikkeling juist meer aandacht opeisen. Schunselaar Paap: “Stel dat het klimaat verandert. Dat heeft invloed op de veiligheid en kan een aandachtspunt worden.”

Met de GPI hebben straks alle bouwplaatsen een gelijk niveau van maatregelen. “Het is aardig geborgd”, stelt Schunselaar Paap tevreden vast. “De GPI is ook onderdeel van het inkoopcontract. Als je je daar niet aan houdt, pleeg je contractbreuk. Maar dat klinkt dan weer zo zuur. Onze boodschap? Zegt het voort! De GPI is een investering in je eigen veiligheid.”

Denkt Schunselaar Paap dat bouwvakkers hiervan balen omdat ze wederom een certificaat moeten halen? “Dat zou kunnen. Maar voor het geld hoeven ze het niet te laten. Voor 8,75 euro (ex. BTW) hebben ze hem. Dit bedrag is juist zo laag gehouden om iedereen mee te krijgen. Online is het snel geregeld. O ja, in de webshop kan betaald worden met iDEAL. Al met al ben je er een half uurtje per jaar mee bezig. En dat voor je eigen veiligheid. Ik zie geen drempel om het niet te doen.”

Voor meer informatie zie www.gpi.nu en op deze website.

BRON: artikel Aannemervak.nl door Ton Verheijen.

Meer berichten over GPI