Tools

Geschreven door Super User op 23 maart 2023. Geplaatst in Tools.

Vallen van Hoogte

Vallen van hoogte is één van de vijf grootste veiligheidsrisico's in de bouw. Hoewel het aantal ongevallen tijdens werken op écht grote hoogtes meevalt, gebeuren er nog steeds veel ongevallen met struikelen en vallen op lagere hoogtes.

We hebben al veel maatregelen om vallen van hoogte te voorkomen, en gelukkig gaat het vaak goed. Maar elk ongeval is er één te veel. Bovendien heeft 64% van de gevallen verzuim tot gevolg. Dit blijkt uit data die de ondertekenaars uit de Governance Code Veiligheid Bouw (GCVB) hebben verstrekt. Daarnaast gebeurt het merendeel van de ongevallen op lage hoogte. Ongeveer 78% van de ongevallen vindt plaats onder de 2,5 meter en in bijna de helft is sprake van het gebruik van een ladder, trap of opstapje. Dat lijkt misschien niet zo ernstig, maar het leidt wel vaak tot verzuim. Want ook met een verzwikte enkel of gebroken pols kun je niet werken.

Daarom is het belangrijk dat we allemaal ons steentje bijdragen om het risico op vallen van hoogte te beperken. Wat kun jij hierin doen?

Waarom extra aandacht?
GCVB geeft extra aandacht aan de gezamenlijke TOP-5 veiligheidsrisico’s van de ondertekenaars van de GCVB. Vallen van hoogte is het tweede TOP-5 Risico.
- Aanrijdgevaar
- Vallen van hoogte
- Elektrocutie
- Hijsen en transport van bouwdelen en materialen
- Gevaarlijke stoffen (waaronder ook asbest, Chroom6 en fijnstof)
Vallen van hoogte is één van de meest voorkomende ongevallen in de bouw. Met grote gevolgen. Zowel voor het slachtoffer als de nabestaanden.

Alle val-ongevallen
- 78% gebeurt lager dan 2,5 meter
- 33% hiervan is met een ladder, trap of opstapje
- In 31% verloor de medewerker balans
Boven de 2,5 meter
- 22% gebeurt boven de 2,5 meter
- 38% hiervan valt van een steiger
- 31% valt van een dak, vloer of platform
(data opgehaald bij ondertekenaars GCVB)
Planning en ondersteuning

Vanaf mei 2023 zullen de ondertekenaars van de GCVB extra aandacht geven aan Vallen van hoogte als één van de TOP-5 veiligheidsrisico's in de bouw. Hiermee willen we de gehele bouwsector inspireren om extra aandacht te geven aan het voorkomen van vallen van hoogte. De aandacht ligt hierbij niet op vallen van grote hoogte, maar juist op valongevallen onder 2,5 meter.

Om dit te ondersteunen zijn meerdere middelen ontwikkeld en beschikbaar ter ondersteuning. Deze staan onderaan de webpagina, zijn downloadbaar en direct te gebruiken.

We roepen samenwerkende partijen, ondertekenaars van de GCVB en overige brancheleden op in deze periode hun steentje bij te dragen en ook aandacht te geven aan valgevaar. Als we daarbij gebruikmaken van de beschikbaar gestelde universele middelen, wordt de campagne extra zichtbaar en vergroten we de impact.
Wat kun je doen als projectverantwoordelijke

Denk erover na bij de inrichting van de bouwplaats en het materiaal dat wordt ingekocht.
Houd al bij het ontwerpen van de bouwplaats en het inkopen van materialen rekening met het valrisico. Wat kun je vooraf al doen om dit risico te beperken? Is bijvoorbeeld de ondergrond stabiel? Worden de juiste (rol-)steigers gebruikt? Zijn de materialen voor jouw team veilig te gebruiken en bedoeld voor het werk dat jouw team zal verrichten?

Neem het risico op vallen van hoogte mee in de uitvoerings-RI&E en in de werkinstructies en zie toe op de uitvoering ervan.
Check goed of de beheersmaatregelen op de bouwplaats worden uitgevoerd. Zorg ervoor dat de RI&E echt is afgestemd op het werk dat op dat moment gedaan moet worden en de specifieke risico’s. Besteed extra aandacht aan het werken op lagere hoogten!

Overleg met collega’s ter plaatse
Elke situatie is anders. Overleg daarom met je collega’s op de bouwplaats. Vraag of zij nog ideeën of opmerkingen hebben met betrekking tot de veiligheidsmaatregelen. Besteed aandacht aan het risico van vallen van hoogte bij de Safety start of toolboxmeeting. Voer bij werken onder de 2,5 meter altijd een LMRA (Laatste Minuut Risico Analyse) uit. Pas de nodige maatregelen direct toe en overleg bij twijfel met de opdrachtgever over veiligere alternatieven.

Gebruik de ondersteunende communicatiemiddelen, kennisbronnen en tools opnderaan deze pagina.
Wat kun je doen als manager

Geef het goede voorbeeld
Als manager ben je ervoor verantwoordelijk dat jouw medewerkers goed zijn opgeleid. Zij moeten de juiste instructies hebben gekregen voordat zij aan het werk gaan. Je hebt een voorbeeldfunctie als het gaat om veilig werken en het bespreekbaar maken van onveilige situaties. Zeker wanneer de tijdsdruk hoog is of budgetten onder druk staan. Jouw medewerkers rekenen juist dan op jou. Zij verwachten dat jij zorgt voor een veilige uitvoering van hun werk. Houd je aan veiligheidsregels en laat zien dat jij gevaarlijke situaties herkent. Ga in gesprek met medewerkers over onveilige situaties op en rond de bouwplaats of werkplek. Nodig ze uit om met veilige alternatieven te komen en betrek hen daarmee bij dit proces.

Creëer een veilige werkomgeving
Een belangrijk aspect in veiligheid is dat je elkaar kunt aanspreken als het niet veilig is. Hiervoor is een veilige werkomgeving belangrijk, en daar heb jij grote invloed op. Hoe doe je dat? Creëer een cultuur waarin mensen elkaar durven aan te spreken. Daag je medewerkers uit om dit ook daadwerkelijk te doen. Stimuleer het melden van (bijna-) ongevallen en laat zien dat je de meldingen kent en serieus neemt. Wees transparant over de afhandeling van de meldingen en laat zien wat er verbetert.

Wees zichtbaar
Om het goede voorbeeld te geven en een veilige werkcultuur te creëren, moet je zichtbaar zijn. Zorg er dus voor dat je regelmatig op de werkplek aanwezig bent voor bijvoorbeeld een Safety Walk. Ga in gesprek met jouw medewerkers over de risico’s die zij lopen en vraag wat zij nodig hebben om deze te beheersen.

Gebruik de ondersteunende communicatiemiddelen, kennisbronnen en tools onderaan deze pagina.
Wat zegt de wet- en regelgeving over valgevaar

Bij werken op hoogte is er sprake van valgevaar. De meest voorkomende ongevalscenario's zijn hierbij vallen van daken, vloeren, ladders, trappen of steigers. Niet alleen de hoogte, maar ook het karakter van de werkzaamheden en de directe omgeving bepalen het aanwezige gevaar. De meeste ongevallen door vallen ontstaan door het verlies van evenwicht, onvoldoende beveiliging of het ontbreken daarvan en verkeerd gebruik van arbeidsmiddelen zoals een ladder of steiger. Valgevaar moet worden voorkomen.

De werkgever moet de werkplek beveiligen bij werkzaamheden waarbij er sprake is van valgevaar. (1) De maatregelen moeten zo veel mogelijk het gevaar van vallen wegnemen.
(2) Als dat om technische reden niet kan moet de ‘Arbeidshygiënische Strategie’ worden gevolgd en moeten collectieve maatregelen worden genomen. (3) Indien collectieve maatregelen onvoldoende bescherming bieden dan moeten individuele maatregelen worden toegepast. (4) Wordt het valgevaar hiermee niet voldoende beheerst dan moeten PBM’s worden gebruikt. Het aanpakken van valgevaar wordt urgenter naarmate de gevolgen van een val ernstiger zijn.

Lees wat de wet- en regelgeving over valgevaar zegt en welke wettelijke verplichtingen je hebt.
Handige tools, informatiebronnen en links
Ook in de Generieke Poortinstructie wordt aandacht besteed aan de TOP5-risico's in de bouw.

“Verminderen van struikelen en valgevaar doe je samen”

Meer informatie

Actuele informatie over Vallen van hoogte vindt u ook op onze pagina Actueel.Wilt u meer informatie over dit onderwerp of contact met een GCVB-lid over het voorkomen van vallen van hoogte? We ondersteunen u graag. Stuur uw vraag of verzoek naar: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Downloads

Alle informatie over Vallen van hoogte en ondersteunende middelen die op dit moment beschikbaar zijn voor implementatie in uw eigen organisatie vindt u hieronder:

Stappenplan, wettelijk kader en instructie PBM

PowerPoint presentaties voor toolboxen, werkoverleggen e.d. diverse doelgroepen

Poster, voorbeelden e-mailberichten en social media

Option: 1

Nieuwsbrief

Lees meer: Vallen van Hoogte

Hits: 22700

Afdrukken

Geschreven door Super User op 23 maart 2023. Geplaatst in Tools.

Gevaren met elektriciteit

Elektrische gevaren behoren tot één de vijf grootste veiligheidsrisico's in de bouw. Of je veel of weinig te maken hebt met de gevaren van elektriciteit verschilt uiteraard per functie. Het gaat vaak nét goed tot het een keer goed misgaat. De gevaren van elektriciteit mogen niet onderschat worden! We zijn ons niet altijd bewust van de mogelijke gevolgen, want blijvend letsel kan een vervelend gevolg zijn.

We nemen gezamenlijk in de bouw al een heleboel maatregelen om elektrocutie en/of vlamboog incidenten te voorkomen, maar toch komen er nog regelmatig gevaarlijke situaties voor en resulteert dit te vaak in ongevallen.

Uit data die de ondertekenaars van de Governance Code Veiligheid Bouw (GCVB) hebben verstrekt, blijkt dat ongevallen met elektriciteit regelmatig gemeld worden. De gevaren van elektriciteit treden op bij een grote diversiteit aan werkzaamheden, zoals elektrotechnische werkzaamheden, bouwkundige werkzaamheden, grondroerende werkzaamheden of het gebruik van (elektrisch) handgereedschap. De ongevallen treden op bij werkzaamheden aan bestaande installaties (onderhoud) als ook bij nieuw-/verbouw (bouwprojecten).

Het gros betreft laagspanningsinstallaties (95%), slechts 5% hoogspanningsinstallaties. Ook graafschades worden vaak geregistreerd en zijn gerelateerd aan dit risico.

Belangrijk is dat de juiste stappen genomen worden, zodat er veilig gewerkt kan worden. Volg hiervoor de kaders binnen jouw branche en bedrijf. Tref maatregelen op basis van de Arbeidshygiënische strategie (AHS) en verantwoord de keuzes in de Project Risico Inventarisatie & Evaluatie (Project-RI&E). Draag jij ook je steentje bij?

Waarom extra aandacht?
GCVB geeft extra aandacht aan de gezamenlijke TOP-5 veiligheidsrisico’s van de ondertekenaars van de GCVB. Vallen van hoogte is het tweede TOP-5 Risico.
- Aanrijdgevaar
- Vallen van hoogte
- Elektrische gevaren (elektrocutie)
- Hijsen en transport van bouwdelen en materialen
- Gevaarlijke stoffen (waaronder ook asbest, Chroom6 en fijnstof)
Uit data opgehaald bij ondertekenaars van de GCVB blijkt bij incidentmeldingen gerelateerd aan elektrische gevaren dat:
- Er ongeveer evenveel incidenten plaatsvinden bij het werken aan bestaande installaties (onderhoud) als bij nieuw-/verbouw (bouwprojecten).
- Er ongeveer evenveel incidenten plaatsvinden bij elektrotechnische werkzaamheden als grondroerende werkzaamheden.
- Bij grondroerende werkzaamheden graafschades (raken van kabels) het vaakst voorkomen.
- Bij de meeste incidenten het laagspanning betreft (95%), de overige hoogspanning (5%).
Het gaat vaak nét goed tot het een keer goed misgaat. De gevaren van elektriciteit mogen niet onderschat worden! We zijn ons niet altijd bewust van de mogelijke gevolgen, want blijvend letsel kan een vervelend gevolg zijn.
Planning en ondersteuning

Vanaf oktober 2024 zullen de ondertekenaars van de GCVB extra aandacht geven aan Elektrische gevaren als één van de TOP-5 veiligheidsrisico's in de bouw. Hiermee willen we de gehele bouwsector inspireren om extra aandacht te geven aan het voorkomen van elektrische gevaren. De aandacht ligt hierbij vooral op het voorkomen van onderschatting van het gevaar van elektriciteit.

Om dit te ondersteunen zijn meerdere middelen ontwikkeld en beschikbaar. Deze staan onderaan de webpagina, zijn downloadbaar en direct te gebruiken. Gebruik ze en help elektrische gevaren bij het werk te verkleinen.
Wat kun je doen als deskundig projectverantwoordelijke

Elektrische gevaren behoren volgens de ondertekenaars van de GCVB tot de top 5 gevaren in de branche. Elektrocutie en/of vlamboog incidenten met dodelijke afloop komen gelukkig niet veel voor. Dit geldt echter niet voor kleine incidenten of ongevallen waarbij een elektrische schok en/of een vlamboog het gevolg is. Hoewel zo’n ongeval met een sisser kan aflopen, is het verschil met een ernstig arbeidsongeval erg klein. Zodra je met of nabij elektriciteit werkt in bestaande en/of nieuwbouw situaties is elektrocutiegevaar altijd aanwezig.

Daarom is het belangrijk dat we samen ervoor zorgen dat het risico op elektrocutie en/of vlamboog incidenten zo klein mogelijk is. Hoe kan jij daar je steentje aan bijdragen?

Normen

Bij het uitvoeren van elektrotechnische werkzaamheden is het van belang te werken volgens een heldere structuur. Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden dienen helder te zijn voor eenieder die bij een project of klus betrokken is. De opdrachtgever en opdrachtnemer bepalen samen volgens welke norm er gewerkt wordt. Dit zijn voor netwerkbedrijven vaak de BEI-BLS en/of BEI-BHS en voor overige bedrijven is dit in de regel de NEN3140 en NEN3840. Eventuele afwijkingen of aanvullingen op de norm worden vastgelegd in een specifiek werkplan.

Rollen

De normen kennen verschillende rollen. Dit zijn o.a. de installatieverantwoordelijke (IV), werkverantwoordelijke (WV), Vakbekwaam Persoon (VP), Voldoende Onderricht Persoon (VOP) en de 'Leek’. Per project of klus zijn de medewerkers die deze rollen vervullen in meer of mindere mate betrokken bij het uitvoeren van elektrotechnische werkzaamheden.

Aanwijzingen

Om een van deze rollen te vervullen (met uitzondering van de ‘Leek’) dienen de medewerkers te beschikken over een geldige aanwijzing. De aanwijzing geeft inzicht in de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de medewerker met betrekking tot elektrotechnische installaties. Aanwijzingen worden verstrekt door of namens de werkgever/ directie. De werkgever/ directie kan het opstellen van aanwijsformulieren en het beoordelen van medewerkers delegeren aan een installatieverantwoordelijke of werkverantwoordelijke. Wees alert op ingehuurde medewerkers en verzorg ook voor hen een aanwijzing, waarbij een toets is uitgevoerd op kwalificaties en competenties.

Tot slot

Het borgen van veilig werken is een gezamenlijke verantwoordelijkheid, waarbij er voor elektrotechnische werkzaamheden dus een aantal zaken ingeregeld moet worden! Werk conform de norm en stem dit bij afwijkende situaties af met je leidinggevende of raadpleeg de werkverantwoordelijke of installatieverantwoordelijke. Meld onveilige situaties en/of handelingen, bijna ongevallen en ongevallen altijd bij je leidinggevende.

Gebruik de ondersteunende communicatiemiddelen, kennisbronnen en tools opnderaan deze pagina.
Wat kun je doen als NIET deskundig projectverantwoordelijke

Elektrocutie en/of vlamboog incidenten met dodelijke afloop komen gelukkig niet veel voor. Dit geldt echter niet voor kleine incidenten of ongevallen waarbij een elektrische schok en/of een vlamboog het gevolg is. Hoewel zo’n ongeval met een sisser kan aflopen, is het verschil met een ernstig arbeidsongeval erg klein. Zodra je met of nabij elektriciteit werkt is elektrocutiegevaar altijd aanwezig. Het gevaar treedt daarbij op door de aanwezigheid van bedrading, ondergrondse kabels, kabels in wanden en/of plafonds, maar ook door kabels van elektrisch handgereedschap.

Daarom is het belangrijk dat we samen ervoor zorgen dat het risico op elektrocutie en/of vlamboog incidenten zo klein mogelijk is. Hoe kan jij daar je steentje aan bijdragen?

Vorm een beeld van de ondergrondse kabels bij graafwerkzaamheden

Vraag aan het begin van je project altijd een Klic-melding aan bij werkzaamheden in de openbare ruimte. Dit loket heeft inzicht in aanwezige kabels en leidingen. Hierdoor ben je op de hoogte van wat jouw team tegen kan komen in de werkomgeving. Voor niet-openbare ruimtes zal er afstemming met de IV-er plaats moeten vinden over aanwezige tekeningen om inzage te krijgen in aanwezige kabels en leidingen.

Afhankelijk van de afstemming met de opdrachtgever en de aanwezige gevaren kunnen aanvullende maatregelen nodig zijn, zoals het graven van proefsleuven of het uitvoeren van metingen. De veel gehanteerde richtlijn die hiervoor gebruikt is betreft de CROW500 (Schade voorkomen aan kabels en leidingen, Richtlijn zorgvuldig grondroeren van initiatief- tot gebruiksfase).

Vorm een beeld van aanwezige kabels in gebouwen

Net als bij ondergrondse infrastructuur kunnen kabels aanwezig zijn in de bovengrondse infrastructuur of gebouwen. Treed altijd in overleg met opdrachtgevers en beheerders van de leidingen om maatregelen te treffen.

Controleer de situatie ter plaatse

In principe is het overzicht van Klic of tekeningen van beheerders volledig. Toch kan de werkelijkheid soms niet overeenkomen met de tekeningen. Controleer daarom altijd van tevoren of er zich afwijkingen voordoen en overleg bij afwijkingen met een leidinggevende.

Wijk niet af van het (werk)plan

Wijk niet van het plan af als je tegen een probleem of afwijkende situatie aanloopt. Dit kunnen bijvoorbeeld installaties zijn die niet naar behoren functioneren, aardlekschakelaars die eruit schieten of elektrisch gereedschap dat niet werkt of beschadigd is. Raadpleeg in dergelijke gevallen altijd een werkverantwoordelijke of installatieverantwoordelijke om de oorzaak van de problemen op te lossen.

Maak bij terugkerende veiligheidsincidenten ook altijd een veiligheidsmelding aan.

Gebruik de ondersteunende communicatiemiddelen, kennisbronnen en tools onderaan deze pagina.
Wees je bewust van je rol en het domein waarin je werkt
Van toepassing kunnen zijn:
- NEN 3140 (NEN 3140 Laagspanningsinstallaties)
- NEN 3840 (NEN 3840 Werken aan hoogspanningsinstallaties)
- BEI-BLS (BEI-BLS | BEIVIAG)
- BEI-BHS (BEI-BHS | BEIVIAG)
- NEN 9140 (NEN 9140 Veilig werken aan e-voertuigen)
- NEN 1010:2020+C1:2024 nl (Aanleggen van veilige laagspanningsinstallaties)
Handige tools, informatiebronnen en links
Ook in de Generieke Poortinstructie wordt aandacht besteed aan de TOP-5 risico's in de bouw.

Meer informatie

Actuele informatie over Elektrische gevaren vindt u ook op onze pagina Actueel. Wilt u meer informatie over dit onderwerp of contact met een GCVB-lid over het voorkomen van vallen van hoogte? We ondersteunen u graag. Stuur uw vraag of verzoek naar: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Downloads

Alle informatie over Elektrische gevaren en ondersteunende middelen die op dit moment beschikbaar zijn voor implementatie in uw eigen organisatie vindt u hieronder. Klik op de link om een voorbeeld te zien.

Middelen voor organisaties/leidinggevenden

Eerste Hulp Bij ongevallen met Elektriciteit, zakkaartje vooral handig voor elektromonteurs (drukwerkbestand-creditkaart-formaat)

Option: 1

Nieuwsbrief

elektrischegevaren

Lees meer: Gevaren met elektriciteit

Hits: 11232

Afdrukken

Geschreven door Super User op 16 maart 2021. Geplaatst in Tools.

Nieuw Beleid Reductie Aanrijdgevaar (2)

Reductie Aanrijdgevaar

Er gebeuren op bouwplaatsen en in werkvakken nog te veel ernstige incidenten met manoeuvrerende voertuigen en machines. Aanrijdgevaar is één van de vijf grootste veiligheidsrisico's in de bouw (TOP5-risico).

In 2021 heeft de GCVB een nieuw beleid opgesteld tegen aanrijdgevaar in de bouw. Basis is de toepassing van de arbeidshygiënische strategie. Ook zijn aanvullende hulpmiddelen (stappenplannen) ontwikkeld en pilots gedaan om innovatieve beveiligingstechnieken te testen om te helpen achteruitrijgevaar te verkleinen.

Alle actuele informatie, pilots en ondersteunende middelen vind je op deze pagina.

Beleid Reductie Aanrijdgevaar

Waarom nieuw beleid?

Op onze bouwplaatsen vinden nog te veel zeer ernstige incidenten plaats met manoeuvrerende voertuigen en machines. Bij enkele aanrijdingen waren dodelijke slachtoffers te betreuren. De Ondertekenaars van de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) vinden dat er meer moet worden gedaan aan het voorkomen van aanrijdingen door manoeuvrerende voertuigen en machines dan tot dan toe in de branche gebruikelijk was. Daarom hebben we in overleg met betrokken organisaties een nieuw beleid opgesteld in 2021.

Wij zijn van mening dat we met deze stap onze werkvakken en bouwplaatsen samen weer een stuk veiliger kunnen maken. We realiseren ons ook dat met dit nieuwe beleid en de (extra) maatregelen het risico op een aanrijding aanwezig blijft. Blijf je medewerkers (van bouwplaatsontwerper, adviseur, leverancier tot bouwplaatsmedewerker) daarom wijzen op de gevaren in het werkvak en op de bouwplaats.

“Wij willen dat dit beleid de nieuwe standaard wordt.”
Wat is er veranderd?

Het nieuwe beleid van 2021 vervangt het eerder door de GCVB vastgestelde ‘Beleid aanrijdbeveiliging personen op voertuigen en bouwmachines versie 2.0’. Dit nieuwe beleidsdocument is geschreven omdat het voorgaande beleid enkel focus had op het voorschrijven van technische maatregelen, zoals camera’s en achteruitrijdsignalering. Het nieuwe beleid gaat verder.

Als je risico’s wilt aanpakken, moet je dat doen conform de arbeidshygiënische strategie: eerst de bron aanpakken. Als dat niet lukt, ga je de bron afschermen. Als dat niet lukt… enfin, dan zak je steeds verder in je maatregelen naar beneden toe. Het is dus het ‘stappenplan’ uit de arbo-regelgeving, maar dan toegepast op het risico van aanrijding op de bouwplaats. Het nieuwe beleid geldt voor álle voertuigen en machines op en rond de bouwplaats.

LEES DE UITGEBREIDE TOELICHTING TOEPASSEN ARBEIDSHYGIËNISCHE STRATEGIE
Implementatie en ondersteuning

Per 1 januari 2021 hanteren de Ondertekenaars van de GCVB en hun onderaannemers/leveranciers dit nieuwe beleid. Vanaf 1 januari 2022 wordt dit beleid voorgeschreven. Ook Onderschrijvers van de GCVB hanteren de uitgangspunten van dit beleid en passen deze toe.

We zetten ons in om dit beleid sector breed uit te dragen en werken samen met opdrachtgevers (zoals gemeentes en provincies) aan deze nieuwe standaard. De implementatie wordt actief en breed ondersteund, o.a. door het geven van presentaties en met een compleet draaiboek voor implementatie. Gebruik ook de downloads onderaan deze pagina.

Ook in de Generieke Poortinstructie wordt aandacht besteed aan de TOP5-risico's in de bouw.

“Verminderen van aanrijdgevaar doe je samen”

Innovatie achteruitrijbeveiliging

Technische ontwikkelingen versnellen

Stap 1 bij het verminderen van aanrijdgevaar is voorkomen dat we achteruitrijden (arbeidshygiënische strategie). Maar als dat toch moet, dan willen we dat natuurlijk zo veilig mogelijk doen.

Om de technische ontwikkelingen te versnellen, hebben Heijmans, Millenaar & van Schaik en Dura Vermeer een prijsvraag georganiseerd in 2024. Met deze prijsvraag werden marktpartijen uitgedaagd om met (technologische) oplossingen te komen om aanrijdingen tussen mens en achteruitrijdende voertuigen tegen te gaan.

Samen met de drie leveranciers van de winnende inzendingen zijn de initiatiefnemers een vervolgtraject aangegaan. Ze hebben tests gedaan om te kijken of deze oplossingen in de praktijk goed werken.

Na afronding van deze tests (zie Best Practices Achteruitrijbeveiliging), zal de GCVB de lessen delen en dit initiatief verder uitbreiden naar de hele sector. Ons doel is het bewustzijn binnen de sector over de (technische) mogelijkheden op de voertuigen te vergroten, zodat de implementatie ervan sneller gemeengoed wordt.
Uitleg techniek
Veel moderne vrachtwagens en materieelstukken beschikken al over achteruitkijkcamera's, alleen reageren deze niet op de omstandigheden buiten het voertuig. De chauffeur/machinist moet de display zelf in de gaten houden en op eigen initiatief reageren op basis van wat er op de display te zien is.

De in de test gebruikte technologie van de aanrijdbeveiliging werkt met camerasystemen, die door middel van AI-toepassingen mensen op de beelden kunnen herkennen. Wanneer het systeem de aanwezigheid van een mens herkent, kan binnen een bereik van 3, 2 of 1,5 meter van het voertuig vandaan, een ander outputsignaal gegenereerd worden.
1. Detectie en signalering (bestuurder moet reageren)
  Het AI-algoritme registreert een persoon binnen het bereik van 3 meter en kan door optische en auditieve signalen de chauffeur/machinist waarschuwen.
  De bestuurder van het voertuig moet vervolgens op deze signalen reageren door zelf te remmen. De benodigde camerasystemen zijn betrekkelijk eenvoudig te realiseren, omdat ze verder geen interactie hebben met andere systemen op het voertuig.
1. Ingrijpen op het remsysteem (buiten bestuurder om)
  Het AI-algoritme registreert een persoon binnen het bereik van 3 meter en grijpt bij een achteruitrijsnelheid van < 10 km/h in op het remsysteem. Zo wordt het voertuig binnen 3 meter tot stilstand gebracht zonder handelingen van de bestuurder. Deze oplossing vergt logischerwijze meer ingrijpende aanpassingen aan het voertuig.
  Deze techniek is zeker niet nieuw. Dergelijke systemen die automatisch ingrijpen zijn tot nu toe vaak alleen geïnstalleerd aan de voorkant van het voertuig.
Afhankelijk van de leverancier van het materieelstuk, kan aansluiting gezocht worden bij reeds bestaande (veiligheids)opties die geleverd worden. Zo kan de AI-camera vaak gekoppeld worden aan, of vervangen worden voor het originele camera- of radarsysteem, dat al af fabriek op de machine geïnstalleerd was.

Beter zicht met minder schermen
Het toevoegen van extra schermen in de cabine kan de overzichtelijkheid voor de chauffeur of machinist verminderen. Hoe meer signalen er in de gaten gehouden moeten worden, hoe groter de kans dat er iets over het hoofd wordt gezien. Daarom geven wij de voorkeur aan het weergeven van de output van de (nieuwe) AI-camera op een al bestaande display in de cabine. Dit zorgt voor een efficiëntere en veiligere werkomgeving.
Pilots

Om de systemen van de verschillende leveranciers in uiteenlopende situaties in de pratijk te testen, zijn een aantal pilots gedaan:

Lees meer over de pilots innovatie achteruitrijbeveiliging

De voorlopige conclusie is dat alle drie de systemen naar behoren functioneren. Vooruitlopend op goedkeuring van de fabrikant past Dura Vermeer alle zandbaanwalsen alvast aan met een akoestische signalering van Brigade.

Heijmans gaat acht materieelstukken uit zijn vloot uitrusten met een nieuwe veiligheidsinnovatie: AI-detectieassistent voor bouwvoertuigen. Ook één vrachtwagen wordt met toepassing uitgerust. Later dit jaar wordt nog de AI-noodremassistent gemonteerd.

Meedoen en meer informatie
We roepen alle bedrijven in de sector op om oplossingen aan te dragen om aanrijdingen met achteruitrijdende voertuigen te voorkomen. Samen kunnen we zorgen voor een veiligere werkomgeving. Heb jij een goed idee? Laat het ons weten en help mee om ongelukken te voorkomen!

Wil je mee doen inhoudelijke informatie over dit onderwerp? Neem dan rechtstreeks contact op met een van de leden van de werkgroep (Heijmans en Dura Vermeer) of mail naar: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Veilig inzetten van verkeersregelaars

Er gebeuren veel incidenten bij de inzet van verkeersregelaars. De GCVB wil dat verkeersregelaars, conform de arbeidshygiënische strategie niet als eerste, maar als laatste veiligheidsmaatregel worden ingezet.

In april 2025 wordt een stappenplan beschikbaar gesteld om de veilige inzet van verkeersregelaars te borgen en nieuwe incidenten te helpen beperken. Het stappenplan komt beschikbaar via deze site.

Meer informatie

Actuele informatie over Reductie Aanrijdgevaar vind je ook op onze pagina Actueel.

Wil je meer informatie over dit onderwerp of een afspraak maken voor een gesprek met en/of presentatie van de GCVB over reductie aanrijdgevaar? We ondersteunen je graag. Stuur je vraag of verzoek naar: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Downloads

Alle informatie en de ondersteunende middelen (o.a. stappenplannen in zes talen, draaiboek met animatie, posters, e-mailberichten) die op dit moment beschikbaar zijn voor implementatie in uw eigen organisatie vind je hieronder. Ze zijn gratis te downloaden en te gebruiken.

Option: 1

Nieuwsbrief

Lees meer: Nieuw Beleid Reductie Aanrijdgevaar (2)

Hits: 335

Afdrukken

Geschreven door Super User op 16 maart 2021. Geplaatst in Tools.

Nieuw Beleid Reductie Aanrijdgevaar

Reductie Aanrijdgevaar

Er gebeurden op bouwplaatsen en in werkvakken nog te veel ernstige incidenten met manoeuvrerende voertuigen en machines. Aanrijdgevaar is één van de vijf grootste veiligheidsrisico's in de bouw (TOP5-risico).

Alle actuele informatie, pilots en ondersteunende middelen vind je op deze pagina.

Beleid Reductie Aanrijdgevaar

Waarom nieuw beleid?

Op onze bouwplaatsen vinden nog te veel zeer ernstige incidenten plaats met manoeuvrerende voertuigen en machines. Bij enkele aanrijdingen waren dodelijke slachtoffers te betreuren. De Ondertekenaars van de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) vinden dat er meer moet worden gedaan aan het voorkomen van aanrijdingen door manoeuvrerende voertuigen en machines dan tot dan toe in de branche gebruikelijk was. Daarom hebben we in overleg met betrokken organisaties een nieuw beleid opgesteld in 2021.

Wij zijn van mening dat we met deze stap onze werkvakken en bouwplaatsen samen weer een stuk veiliger kunnen maken. We realiseren ons ook dat met dit nieuwe beleid en de (extra) maatregelen het risico op een aanrijding aanwezig blijft. Blijf je medewerkers (van bouwplaatsontwerper, adviseur, leverancier tot bouwplaatsmedewerker) daarom wijzen op de gevaren in het werkvak en op de bouwplaats.

“Wij willen dat dit beleid de nieuwe standaard wordt.”
Wat is er veranderd?

Het nieuwe beleid van 2021 vervangt het eerder door de GCVB vastgestelde ‘Beleid aanrijdbeveiliging personen op voertuigen en bouwmachines versie 2.0’. Dit nieuwe beleidsdocument is geschreven omdat het voorgaande beleid enkel focus had op het voorschrijven van technische maatregelen, zoals camera’s en achteruitrijdsignalering. Het nieuwe beleid gaat verder.

Als je risico’s wilt aanpakken, moet je dat doen conform de arbeidshygiënische strategie: eerst de bron aanpakken. Als dat niet lukt, ga je de bron afschermen. Als dat niet lukt… enfin, dan zak je steeds verder in je maatregelen naar beneden toe. Het is dus het ‘stappenplan’ uit de arbo-regelgeving, maar dan toegepast op het risico van aanrijding op de bouwplaats. Het nieuwe beleid geldt voor álle voertuigen en machines op en rond de bouwplaats.

LEES DE UITGEBREIDE TOELICHTING TOEPASSEN ARBEIDSHYGIËNISCHE STRATEGIE
Implementatie, ondersteuning en handige links
Per 1 januari 2021 hanteren de Ondertekenaars van de GCVB en hun onderaannemers/leveranciers dit nieuwe beleid. Vanaf 1 januari 2022 wordt dit beleid voorgeschreven. Ook Onderschrijvers van de GCVB hanteren de uitgangspunten van dit beleid en passen deze toe.

We zetten ons in om dit beleid sector breed uit te dragen en werken samen met opdrachtgevers (zoals gemeentes en provincies) aan deze nieuwe standaard. De implementatie wordt actief en breed ondersteund, o.a. door het geven van presentaties en met een compleet draaiboek voor implementatie. Gebruik ook de downloads onderaan deze pagina.

Ook in de Generieke Poortinstructie wordt aandacht besteed aan de TOP5-risico's in de bouw.

Handige links over aanrijdgevaar:
- Volandis - Ladder, trap of steiger: hoe werk je veilig op hoogte?
- Volandis - A-bladen en CROW

“Verminderen van aanrijdgevaar doe je samen”

Innovatie achteruitrijbeveiliging

Stap één bij het verminderen van aanrijdgevaar is voorkomen dat we achteruitrijden (arbeidshygiënische strategie). Maar als dat toch moet, dan willen we dat natuurlijk zo veilig mogelijk doen, bijvoorbeeld met de inzet van technische maatregelen (stap 4).

Technische ontwikkelingen versnellen

Stap 1 bij het verminderen van aanrijdgevaar is voorkomen dat we achteruitrijden (arbeidshygiënische strategie). Maar als dat toch moet, dan willen we dat natuurlijk zo veilig mogelijk doen.

Om de technische ontwikkelingen te versnellen, hebben Heijmans, Millenaar & van Schaik en Dura Vermeer een prijsvraag georganiseerd in 2024. Met deze prijsvraag werden marktpartijen uitgedaagd om met (technologische) oplossingen te komen om aanrijdingen tussen mens en achteruitrijdende voertuigen tegen te gaan.

Samen met de drie leveranciers van de winnende inzendingen zijn de initiatiefnemers een vervolgtraject aangegaan. Ze hebben tests gedaan om te kijken of deze oplossingen in de praktijk goed werken.

Na afronding van deze tests (zie Best Practices Achteruitrijbeveiliging), zal de GCVB de lessen delen en dit initiatief verder uitbreiden naar de hele sector. Ons doel is het bewustzijn binnen de sector over de (technische) mogelijkheden op de voertuigen te vergroten, zodat de implementatie ervan sneller gemeengoed wordt.
Uitleg techniek
Veel moderne vrachtwagens en materieelstukken beschikken al over achteruitkijkcamera's, alleen reageren deze niet op de omstandigheden buiten het voertuig. De chauffeur/machinist moet de display zelf in de gaten houden en op eigen initiatief reageren op basis van wat er op de display te zien is.

De in de test gebruikte technologie van de aanrijdbeveiliging werkt met camerasystemen, die door middel van AI-toepassingen mensen op de beelden kunnen herkennen. Wanneer het systeem de aanwezigheid van een mens herkent, kan binnen een bereik van 3, 2 of 1,5 meter van het voertuig vandaan, een ander outputsignaal gegenereerd worden.
1. Detectie en signalering (bestuurder moet reageren)
  Het AI-algoritme registreert een persoon binnen het bereik van 3 meter en kan door optische en auditieve signalen de chauffeur/machinist waarschuwen.
  De bestuurder van het voertuig moet vervolgens op deze signalen reageren door zelf te remmen. De benodigde camerasystemen zijn betrekkelijk eenvoudig te realiseren, omdat ze verder geen interactie hebben met andere systemen op het voertuig.
2. Ingrijpen op het remsysteem (buiten bestuurder om)
  Het AI-algoritme registreert een persoon binnen het bereik van 3 meter en grijpt bij een achteruitrijsnelheid van < 10 km/h in op het remsysteem. Zo wordt het voertuig binnen 3 meter tot stilstand gebracht zonder handelingen van de bestuurder. Deze oplossing vergt logischerwijze meer ingrijpende aanpassingen aan het voertuig.
  Deze techniek is zeker niet nieuw. Dergelijke systemen die automatisch ingrijpen zijn tot nu toe vaak alleen geïnstalleerd aan de voorkant van het voertuig.
Afhankelijk van de leverancier van het materieelstuk, kan aansluiting gezocht worden bij al bestaande (veiligheids)opties die geleverd worden. Zo kan de AI-camera vaak gekoppeld worden aan, of vervangen worden voor het originele camera- of radarsysteem, dat al af fabriek op de machine geïnstalleerd was.

Beter zicht met minder schermen
Het toevoegen van extra schermen in de cabine kan de overzichtelijkheid voor de chauffeur of machinist verminderen. Hoe meer signalen er in de gaten gehouden moeten worden, hoe groter de kans dat er iets over het hoofd wordt gezien. Daarom geven wij de voorkeur aan het weergeven van de output van de (nieuwe) AI-camera op een al bestaande display in de cabine. Dit zorgt voor een efficiëntere en veiligere werkomgeving.
Pilots

Om de systemen van de verschillende leveranciers in uiteenlopende situaties in de pratijk te testen, zijn een aantal pilots gedaan:

Lees meer over de pilots innovatie achteruitrijbeveiliging

De voorlopige conclusie is dat alle drie de systemen naar behoren functioneren. Vooruitlopend op goedkeuring van de fabrikant past Dura Vermeer alle zandbaanwalsen alvast aan met een akoestische signalering van Brigade.

Heijmans gaat acht materieelstukken uit zijn vloot uitrusten met een nieuwe veiligheidsinnovatie: AI-detectieassistent voor bouwvoertuigen. Ook één vrachtwagen wordt met toepassing uitgerust. Later dit jaar wordt nog de AI-noodremassistent gemonteerd.

Meedoen en meer informatie
We roepen alle bedrijven in de sector op om oplossingen aan te dragen om aanrijdingen met achteruitrijdende voertuigen te voorkomen. Samen kunnen we zorgen voor een veiligere werkomgeving. Heb jij een goed idee? Laat het ons weten en help mee om ongelukken te voorkomen!

Wil je mee doen inhoudelijke informatie over dit onderwerp? Neem dan rechtstreeks contact op met een van de leden van de Kerngroep (Heijmans en Dura Vermeer) of mail naar: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Veilig Verkeersregelaars Inzetten

Er gebeuren veel incidenten bij de inzet van verkeersregelaars. De GCVB wil dat verkeersregelaars, conform de arbeidshygiënische strategie niet als eerste, maar als laatste veiligheidsmaatregel worden ingezet.

Waarom is dit belangrijk?

Verkeersregelaars staan vaak in de ‘line of fire’ en worden geconfronteerd met gevaarlijke verkeerssituaties rondom bouwplaatsen. Door hen in te zetten, wordt de veiligheid op de bouwplaats mogelijk vergroot, maar de risico’s voor de verkeersregelaar zelf nemen toe. Agressie en zelfs opzettelijke aanrijdingen zijn helaas geen uitzondering meer. Daarom roept de GCVB op om zorgvuldig af te wegen wanneer het inzetten van verkeersregelaars écht noodzakelijk is.
Hoe doen we dit veilig?
1. Opdrachtgever is verantwoordelijk: De opdrachtgever heeft invloed op de veiligheid van het project. Zorg ervoor dat de inzet van verkeersregelaars wordt meegenomen in de plan- en ontwerpfase, geen standaardmaatregel is en voer altijd een risicoanalyse uit.
2. Verken eerst andere opties: Kijk altijd eerst naar alternatieve verkeersmaatregelen. Een verkeersregelaar moet pas worden ingezet wanneer alle andere mogelijkheden zijn onderzocht. Ga met elkaar in overleg. Sluit bijvoorbeeld de hele weg af of verleg tijdelijk het fietspad.
3. Zorg voor een veilige werkplek: Is er geen alternatief? Volg dan de richtlijnen van het CROW en zorg voor een veilige werkplek voor de verkeersregelaar, inclusief de juiste uitrusting en training.
Gebruik het Stappenplan

Het inzetten van verkeersregelaars moet zorgvuldig gebeuren en alleen als andere oplossingen zijn uitgeput. Veiligheid moet altijd de hoogste prioriteit hebben.

Gebruik voor een juiste afweging het gratis GCVB Stappenplan Veilig Verkeersregelaars Inzetten, op basis van de arbeidshygiënische strategie.

Stappenplan Veilig Verkeersregelaars Inzetten (pdf)

Meer informatie

Actuele informatie over Reductie Aanrijdgevaar vind je ook op onze pagina Actueel.

Downloads

Option: 1

Nieuwsbrief

Lees meer: Nieuw Beleid Reductie Aanrijdgevaar

Hits: 60272

Afdrukken

Geschreven door Super User op 08 januari 2020. Geplaatst in Tools.

Veiligheidsontbijt

De GCVB is vooral bedoeld om samen de veiligheid van het werk in de hele bouwsector te verbeteren. Tijdens het Veiligheidsontbijt delen we onderling praktisch informatie en ervaringen, leren we van elkaar, proberen we onze werkwijzen steeds beter op elkaar af te stemmen en bespreken we ontwikkelde tools die iedereen kan gebruiken. Zo passen we de Code toe, verbeteren we stap voor stap onze veiligheidscultuur en het veiligheidsgedrag en tillen veiligheid in onze sector samen naar een hoger plan.

Tijdens het Veiligheidsontbijt schuift een gastspreker aan en gaan we in korte interactieve sessies samen in gesprek over praktische onderwerpen binnen onze hoofdthema's:

Thema 'Constructieve veiligheid'

Op vrijdag 23 mei 2025 organiseerden we het GCVB Veiligheidsontbijt in Deventer. Witteveen+Bos was gastorganisatie. Het volgende ontbijt staat gepland op 21 november in Utrecht. We zijn dan te gast van Ballast Nedam.